อะไรคือทางสายกลาง

[Kanya]

ตอนสมันผมเรียน ผมอ่านหนังสือหนักมาก เพราะตอน ม.ต้น เรียนสายศิลป์ พอ ม.ปลายได้เลื่อนมาเรียนสายวิทย์ฯ

ก้อมีคนบอกว่าอย่าไปครียดมาก ให้เดินสายกลาง พอมาทำงาน ผมก้อเหมือนบ้างาน(มั้ง) มีคนบอกอีกว่า พักๆมั่ง

ให้เดินสายกลางอีก  ส่าวนตัวผมชอบเล่นแบทมินตัน ผมก้อเล่นแบบจิงๆจังๆ คือมีเวลา ก้อเล่นมันทั้งวันจิงๆ

เพื่อนก้อบอกอย่าเล่นมาก ให้ผมเดินสายกลางอีก ตกลง "ทางสายกลาง" มันหมายถึงอะไรกันนิ

ใช่ทางเดียวกันกะ "มัชฌิมาปฏิปทา" หรือป่าวนะ

[Hanu-Marn_Neverdie]

ในความคิดของผม ทางสายกลางมันก็คือ อย่าทำอะไรมากเกินและไม่น้อยจนเกินไป

อย่างเช่นคุณกินข้าวหากกินมากเกินก็จะปวดท้อง หากกินน้อยเกินก็จะปวดท้องหิว  ควรกินแบบพอดีๆ

ผมว่ามันใช้ได้ในบางเรื่องนะ แต่บางครั้งหากเราทุ่มเทกับสิ่งหนึ่งในระยะนานๆคนรอบข้างก็จะมองว่าเราหนักเกิน

แต่มันก็มีทั้งข้อดีและข้อเสีย มันมองได้หลายมุมนะครับ

ผมสรุปสั้นๆในความคิดผมละกันนะครับ คือรู้ว่าสิ่งไหนควรทำมากสิ่งไหนทำปากลาง-น้อย

พูดไปเดี๋ยวจะเป็นการสอนหนังสือสังฆราช  ผิดพลาดต้องขออภัยด้วยนะครับ 

[cho presley]

5555 เป็นพี่ พี่ไม่สนใครจะพูด
อยากทำอะไร ก็ทำ

พี่ว่าทำไรแบบบ้าคลั่ง ก็ดีออก จริงจังดี...

ภราดร... ที่เห็นอยู่ทุกวัน เขาบ้าตีเทนนิสมากนะ จะบอกให้ หายใจเข้า หายใจออกก็เทนนิส.... เออ!
เพื่อนพี่คนหนึ่ง... ชื่อเมธี เขาบ้าอยากเป็นนายแบบตั้งแต่สมัยนั่งเรียนด้วยกัน.... เรียนๆ อยู่ เดี่ยวมันก็วิดพื้น เด่วมันก็เบ่งกล้าม ตอนนี้ก็เป็นดารา นายแบบ หุ่นดี ขายCDฟิตกล้ามด้วย
ปนัดดา วงศ์ผู้__ แม่เขาเลี้ยงให้เป็นนางสาวไทย... (เธอถูกปลูกฝังจากแม่ว่าต่อไปเธอต้องเป็นนางสาวไทย... เป็นนักเรียน ปากแดงตลอด สวยเสมอ... ตอนนี้เธอก็เป็นสมอยาก

คนรุ้จักคนหนึ่ง... เขาเป็นคนกลางๆ ไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด ไม่หือ ไม่อือ ใครด่าคนนี้ทีก็เห็นด้วย ใครด่าคนนี้ดีก็เห็นงาม ใครนิยมอะไร นิยมตามกระแส... เลยไม่รู้เลยว่าเค้าเป็นคนอย่างไรกันแน่... สรุป พี่ก็ไม่กล้าคบคนนี้อ่ะ...ไม่ชัดเจน!

ปล คำถามแยะดีนะ...อิอิ

[อชิตะ]

อะไรที่เราชอบแล้วไม่เืดือดร้อนตัวเรากับคนอื่น ก็เต็มที่ไปเถอะครับ 

หาตัวเองให้เจอ  ไปให้สุดทางที่ตั้งใจครับ   

แต่ที่พี่ๆ เพื่อนๆ เขาเตือนให้ เดินสายกลาง คงกลัวว่า ถ้ามากไปแบบหวังไว้มากแล้วไม่ได้ตามนั้น จะเสียหลักไปก่อน

อยู่ที่ตัวเราครับ ความพอดีของคนเราต่างกัน

ว่าตามหลัก ท่านบอกว่า ทำอะไรให้ ถึงดี ถูกดี และพอดี ครับ อย่าขาด อย่าเกิน แต่ก็อย่าเฉย 

[Hanu-Marn_Neverdie]

5555 เป็นพี่ พี่ไม่สนใครจะพูด
อยากทำอะไร ก็ทำ

พี่ว่าทำไรแบบบ้าคลั่ง ก็ดีออก จริงจังดี...

ภราดร... ที่เห็นอยู่ทุกวัน เขาบ้าตีเทนนิสมากนะ จะบอกให้ หายใจเข้า หายใจออกก็เทนนิส.... เออ!
เพื่อนพี่คนหนึ่ง... ชื่อเมธี เขาบ้าอยากเป็นนายแบบตั้งแต่สมัยนั่งเรียนด้วยกัน.... เรียนๆ อยู่ เดี่ยวมันก็วิดพื้น เด่วมันก็เบ่งกล้าม ตอนนี้ก็เป็นดารา นายแบบ หุ่นดี ขายCDฟิตกล้ามด้วย
ปนัดดา วงศ์ผู้__ แม่เขาเลี้ยงให้เป็นนางสาวไทย... (เธอถูกปลูกฝังจากแม่ว่าต่อไปเธอต้องเป็นนางสาวไทย... เป็นนักเรียน ปากแดงตลอด สวยเสมอ... ตอนนี้เธอก็เป็นสมอยาก

คนรุ้จักคนหนึ่ง... เขาเป็นคนกลางๆ ไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด ไม่หือ ไม่อือ ใครด่าคนนี้ทีก็เห็นด้วย ใครด่าคนนี้ดีก็เห็นงาม ใครนิยมอะไร นิยมตามกระแส... เลยไม่รู้เลยว่าเค้าเป็นคนอย่างไรกันแน่... สรุป พี่ก็ไม่กล้าคบคนนี้อ่ะ...ไม่ชัดเจน!

ปล คำถามแยะดีนะ...อิอิ

อย่างพี่โชว์บอกมาเลยครับ  นั้นแหละผมจะเขียนอยู่เลยแต่ไม่หอญตอบตามตรง มันมีทั้งดีเสีย แบบตัวอย่างนั้นเลย

ทุ่มแล้วก็ทุ่มจนกว่าจะเสร็จไปเลย   ผมคนนึงไม่สนใจไรมาก กูทำดีกูซะอย่าง มีงจะทำไมกู555

พี่โชว์ตอบโดนผมจริงๆ  แต่ที่ผมเขียนไปนั้นเป็นการแนะนำนะครับ ส่วนตัวแล้วเลือกปฎิบัติ  อย่าง อาร์โนล  เล่นกล้ามตั้งแต่13ปี

ทุกวันนี้เป็นนักแสดง อดีตผู้ว่ารัฐ  คือถ้าบ้าเรื่องนั้นแล้วควรให้มันมีประโยชน์กับเราบ้าง   ลองดูครับ แล้วแต่เลือกจะทำ  

[~เสน่ห์โจรสลัด~]

เดินทางสายกลาง ก็ไม่มากไปไม่น้อยไป เท่าที่ผมเข้าใจนะครับ

แต่ผมคิดว่า เกิดมาเป็นคนควรมีความจริงจัง ทำอะไรก็ทำให้ถึงที่สุด

บ้าให้สุดสุดแล้วหยุดที่คำว่าพอ 

[Gearmour]

เอวัมเม สุตัง เอกัง สะมะยัง ภะคะวา พาราณะสิยัง วิหะระติ อิสิปะตะเน มิคะทาเยฯ
ข้าพเจ้าได้ฟังจากพระผู้มีพระภาคเจ้าอย่างนี้ว่า ในสมัยหนึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จประทับยับยั้งอยู่ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวันใกล้เมืองพาราณสี ฯ

ตัตระ โข ภะคะวา ปัญจะวัคคิเย ภิกขู อามันเตสิ ฯ
ในกาลครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสเตือนสติเหล่าภิกษุปัญจวัคคีย์ให้ตั้งใจฟังและพิจารณาตามพระดำรัสของพระองค์อย่างนี้ว่า ฯ

เทวเม ภิกขะเว อันตา ปัพพะชิเตนะ นะ เสวิตัพพา
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บรรพชิตไม่ควรปฏิบัติให้หนักไปในส่วนที่สุด ๒ อย่าง คือ

โย จายัง กาเมสุ กามะสุขัลลิกานุโยโค **โน (ถ้ามีการตรวจคำหยาบ..ตรงนี้ให้ออกเสียงว่า ฮีโน..นะครับ) คัมโม โปถุชชะนิโก อะนะริโย อะนัตถะสัญหิโต
การประพฤติปฏิบัติตนเพื่อแสวงหาความสุขอยู่ใน รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสที่น่ารักน่าปรารถนา ซึ่งเป็นธรรมอันเลว เป็นเหตุให้ต้องมีบ้านเรือน เป็นธรรมของคนผุ้ครองเรือนผู้หนาไปด้วยกิเลส ไม่ใธรรมอันจะนำจิตใจออกจากกิเลส ไม่เป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติเพื่อให้จิตหลุดพ้นจากกิเลสเครื่องรัดรึงใจทั้งหลาย นี่อย่างหนึ่ง

โย จายัง อัตตะกิละมะถานุโยโค ทุกโข อะนะริโย อะนัตถะสัญหิโต ฯ
และอีกอย่างหนึ่ง คือ การประพฤติปฏิบัติด้วยการทรมานร่างกายให้ได้รับความลำบาก ซึ่งมีแต่ทำให้ใจเป็นทุกข์ทรมานอย่างเดียว ไม่เป็นทางนำจิตใจออกจากกิเลส และไม่เป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติเพื่อให้จิตหลุดพ้นจากกิเลสเครื่องรัดรึงใจท้งหลาย ฯ (หรืออีกนัยหนึ่งคือ เร่งหักโหมปฏิบัติธรรมจนเกินกำลัง เพื่อหวังจะได้บรรลุมรรคผลเร็ว ๆ )

เอเต เต ภิกขะเว อุโภ อันเต อะนะปะคัมมะ มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตถาคตได้รู้ข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลาง โดยไม่เข้าไปใกล้ส่วนที่สุด ๒ อย่างนั้นแล้ว ด้วยปัญญาอันยิ่ง

จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติฯ
ข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลางนั้น สามารถทำดวงตาคือ ปัญญา ทำญาณเครื่องรู้ ให้เป็นไปเพื่อใจสงบระงับจากกิเลส เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความรู้ดี และเพื่อทำให้กิเลสดับไปจากจิตคือเข้าสู่พระนิพพาน ฯ

กะตะมา จะ สา ภิกขะเว มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติ ฯ
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลาง ซึ่งสามารถทำดวงตาคือ ปัญญา ทำญาณเครื่องรู้ ให้เป็นไปเพื่อใจสงบระงับจากกิเลส เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความรู้ดี และเพื่อให้กิเลสดับไปจากจิตคือเข้าสู่พระนิพพาน ที่ตถาคตรู้แล้วด้วยปัญญาอันยิ่งนั้น คือการปฏิบัติอย่างไร?

อะยะเมวะ อะริโย อัฏฐังคิโก มัคโค ฯ
ข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลางนี้ คือ ทางนำไปสู่ความไกลจากกิเลสเครื่องรัดรึงใจทั้งหลาย มี ๘ อย่าง ฯ

เสยยะถีทัง
ข้อปฏิบัติเหล่านี้คือ

- สัมมาทิฏฐิ
ปัญญาอันเห็นชอบ ( คือ เห็นอริยสัจ )

- สัมมาสังกัปโป
ความดำริชอบ ( คิดจะออกจากกาม ไม่คิดอาฆาตพยาบาท ไม่คิดเบียดเบียน )

- สัมมาวาจา
วาจาชอบ ( ไม่พูดโกหก ไม่พูดคำหยาบ ไม่พูดคำส่อเสียด ไม่พูดเพ้อเจ้อเหลวไหล )

- สัมมากัมมันโต
การงานชอบ ( เว้นจากการทุจริต เช่น โกงแรงงานเขาเป็นต้น และทำการงานที่ไม่มีโทษ )

- สัมมาอาชีโว
การเลี้ยงชีวิตชอบ ( หากินโดยไม่ผิดกฎหมาย ไม่ผิดศีล ไม่ผิดธรรม ไม่ผิดประเพณี )


- สัมมาวายาโม
ความเพียรชอบ ( เพียรละชั่ว ประพฤติดีเพื่อให้มีคุณธรรมประจำใจ และเพื่อให้ได้คุณธรรมสูงยิ่ง ๆ ขึ้นไป )

- สัมมาสะติ
การระลึกชอบ ( ระลึกนึกถึง อนุสสติ ๑๐ ประการ มีพระนิพพานเป็นที่สุด และระลึกในมหาสติปัฏฐาน ๔ )

- สัมมาสะมาธิ ฯ
การตั้งจิตไว้ชอบ ( การทำสมาธิให้อารมณ์ตั้งมั่นในอนุสสติ ๑๐ ประการนั้น ) ฯ
( หรือกล่าวโดยย่อ มรรค ๘ ประการนี้ก็คือ ศีล สมาธิ ปัญญา )

อะยัง โข สา ภิกขะเว มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติ ฯ
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ทางเหล่านี้แล คือ ข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลาง ซึ่งสามารถทำดวงตาคือ ปัญญา ทำญาณเครื่องรู้ ให้เป็นไปเพื่อใจสงบระงับจากกิเลส เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความรู้ดี และเพื่อทำให้กิเลสดับไปจากจิตคือเข้าสู่พระนิพพาน ที่ตถาคตรู้แล้วด้วยปัญญาอันยิ่ง ฯ

[Kanya]

คือ ผมอยากรู้อ่า!! ว่าทางสายกลางที่เค้าว่าเนี๊ยะ กะมัชฌิมาปฏิปทา ใช่อันเดียวกันป่าว

หรือว่าเหมือนกานป่าว   

[ปุญฺญานุสฺสติ(สิบทัศน์)]

ไม่ตึงจนเกินไป ไม่หย่อนจนเกินไป = มัชฌิมาปฏิปทา

[Kanya]

ไม่ตึงจนเกินไป ไม่หย่อนจนเกินไป = มัชฌิมาปฏิปทา

แล้วยังไงอ่าคับ ที่เรียกว่าไม่ตึงเกินไปไม่หย่อนเกินไป วัยรุ่น งง!

[ชาญ]

ทางสายกลาง หรือมัชฌิมาปฏิปทา

- ทางสายกลางที่แท้จริงมีหลักที่แน่นอน ความแน่นอนของทางสายกลางนั้น อยู่ที่ความมีจุด

หมาย หรือเป้าหมายที่แน่ชัด

เมื่อมีเป้าหมายหรือจุดหมายที่แน่นอนแล้ว ทางที่นำไปสู่จุดหมายนั้น หรือการกระทำที่ตรงจุด

พอเหมาะพอดีที่จะให้ผลตามเป้าหมายนั้นแหละ คือ ทางสายกลาง

ทางสายกลางที่เรียกว่ามัชฌิมาปฏิปทานี้ มีจุดหมายที่แน่นอน คือ ความดับทุกข์ หรือภาวะ

หลุดพ้นเป็นอิสระไร้ปัญหา

- มรรค คือ ระบบความคิด และ การกระทำ หรือ การดำเนินชีวิตที่ตรงจุดพอเหมาะพอดีให้

ได้ผลสำเร็จตามเป้าหมาย คือ ความดับทุกข์นี้ จึงเป็นทางสายกลาง หรือมัชฌิมาปฏิปทา

-เพราะฉะนั้น ทางสายกลาง จึงเป็นทางแห่งปัญญา และจึง

เริ่มต้นด้วยสัมมาทิฏฐิ คือ เริ่มด้วยการเข้าใจปัญหาของตนและรู้จักจุดหมายที่จะเดินทางไป

โดยนัยนี้ ทางสายกลางจึงเป็นทางแห่งความรู้ และความมีเหตุผล เป็นทางแห่งการรู้เข้าใจ

ยอมรับและกล้าเผชิญหน้ากับความจริง

เมื่อมนุษย์มีความรู้ความเข้าใจและกล้าเผชิญหน้ากับความจริงของโลกและชีวิตแล้ว มนุษย์ก็

จะสามารถจัดการกับชีวิตด้วยมือของตนเอง หรือสามารถดำเนินชีวิตให้ถูกต้องดีงามกันได้

เอง โดยไม่ต้องคอยหวังพึ่งอำนาจศักดิ์สิทธิ์ฤทธานุภาพดลบันดาลจากภายนอก

และเมื่อมนุษย์มีความมั่นใจด้วยอาศัยปัญญาเช่นนี้แล้ว มนุษย์ก็จะไม่ต้องไปหมกมุ่นวุ่นวายอยู่
กับสิ่งที่ห่วงกังวลว่าจะมีอยู่นอกเหนือวิสัยของมนุษย์ ท่าทีแห่งความมั่นใจเช่นนี้แหละ คือ

ลักษณะอย่างหนึ่งของความเป็นทางสายกลาง




--------------------------------------------------------------------------------


มัชฌิมาปฏิปทานี้ มีชื่อเรียกอย่างง่ายๆว่า มรรค ซึ่งแปลว่า ทาง

ทางนี้ มีส่วนประกอบ 8 อย่าง และทำให้ผู้ดำเนินตามเป็นอารยะชน

จึงเรียกชื่อเต็มว่า อริยะอัฏฐังคิกมรรค หรือ อารยะอัษฎางคิกมรรค

พระพุทธเจ้าตรัสว่า มรรคาที่เรียกว่า มัชฌิมาปฏิปทานี้ เป็นทางเก่าที่เคยมีท่านผู้เดินทาง

ถูกต้องไปถึงจุดหมาย เคยเดินกันมาในกาลก่อนแล้ว พระองค์เพียงแต่ทรงค้นพบแล้ว

ทรงเปิดเผยแก่มวลมนุษย์ ทรงทำหน้าที่แนะนำบอกทางนี้แก่เวไนยชน (สํ.นิ.16/253/129)


มรรคหรือมรรคานี้ เป็นวิธีปฏิบัติของมนุษย์ที่จะทำให้เกิดผลตามกระบวนการดับทุกข์ของ

ธรรมชาติ คือทำให้เหตุปัจจัยต่างๆ ส่งผลสืบทอดกันไปจนสำเร็จเสร็จสิ้นตามกระบวนการ

ของธรรมชาตินั้น
 

[Kanya]

แสดงว่าทางสายกลางที่เป็นมัชฌิมาปฏิปทา หมายถึงทางเพื่อนำไปสู่ความดับทุกข์เท่านั้นสิคับ

ส่วนทางสายกลางที่คนอื่นบอกผม เป็นแค่กลางๆแบบภาษาไทย แต่ถ้ามัชฌิมปฏิปทา มีจุดหมายที่แน่นอน

กล่าวคือมุ่งสู่ความดับทุกข์หรือพระนิพพานเท่านั้น

ขอบคุณขอรับคุณชาญที่ให้ความกระจ่าง วัยรุ่นหายงง