กาเมสุมิจฉาจารา เวระมะณีสิกขาปะทัง สะมาทิยามิ เป็นศีลข้อที่ ๓ หมายถึง ให้เว้นจาก
การละเมิดความรักคือในสามีและภรรยาของบุคคลอื่น ยินดีเฉพาะสามีและ ภรรยาของตนเอง
อย่างไรก็ตามครั้งหนึ่ง หลวงปู่บุดดา ถาวโร พระป่าพระกรรมฐานชื่อดังในอดีต
ได้เทศน์ให้แพทย์หญิงท่านหนึ่ง ซึ่งเป็นสูตินรีแพทย์มีใจความตอนหนึ่งน่าสนใจว่า
"มาเล่นตลกให้หลวงปู่ดู เมื่อชาติก่อนเขาเป็นผู้ชายรูปหล่อ มีเมียมากนับไม่ถ้วน
ชาตินี้มาเกิดเป็น ผู้หญิง (ทอม)แต่แอบปกปิดไว้ เธอไม่แต่งงาน ตัดผมสั้น ไม่แต่งหน้า
ต้องมาดูแลรักษาช่องคลอดผู้หญิงเป็นการชดใช้กรรมเก่า ซึ่งเป็นแค่เศษกรรม
ที่ทำบาปกับช่องคลอดผู้หญิงไว้มากพอสมควร"
การล่วงเกินทางเพศหญิงอีกหลายลักษณะซึ่งโทษก็หนักเบาต่างกัน
ขณะเดียวกัน บางชาติอาจกระทำความดีกรรมก็ลดหย่อน ผ่อนลงให้เบาขึ้น
ในพระไตรปิฎกมีหลักฐานของการผิดศีลข้อสามพอสรุปได้ดังนี้
