คํานํา
วิถีแหงความรูแจงถึงพระสัทธรรมทางพระพุทธศาสนา ไดแกการเจริญสติ
นอกจากการเจริญสติแลว ไมมีหนทางแห่งความรู้แจ้งทางที่สอง
การเจริญสติหรือการทําความรูตัว เปนวิถีทางที่ตรงไปตรงมาที่สุด ที่จะพาเรา
แหวกออกจากโลกของความปรุงแตง หรือความคิดนึกทั้งหลาย ซึ่งปดกั้นเราไวจากสัจธรรมที่แท้จริง
ทันทีที่เราแยกตนเองออกจากโลกของความคิดปรุงแตงได จิตของเราจะ
มีคุณภาพที่จะมองเห็นปรมัตถธรรมที่กําลังปรากฏและเกิดดับ ไดแกจิตและเจตสิก อัน
เปนฝายนามธรรมและรูปธรรมทั้งปวง เมื่อจิตรูแจงและปลอยวางปรมัตถธรรม ฝายรูปธรรมและนามธรรมไดแลว
เราก็จะบรรลุถึงสัจจะอันแทจริง ซึ่งอยูเหนือความปรุงแต่งทั้งปวง
การบรรลุถึงสัจจะที่จะเหนือความปรุงแตง จะกระทําไมไดดวยการปฏิบัติที่เปนความปรุงแตง
อาทิ การทำทาน การถือศีล และการทําสมาธิที่ถูกตอง (ไมตองกลาวถึงการทำทาน การถือศีล
และการทําสมาธิที่ผิด คือเจือดวยโมหะและโลภะ) ตัวอยางเชน เมื่อเกิดความตระหนี่ก็ทําทานเพื่อลดความตระหนี่ เมื่อถูกราคะและโทสะครอบงําจิตใจ จนลนออกมาเปนการทําผิดทางกายและวาจา ก็ถือศีลเพื่อเปนกรอบกั้นการทําผิดทาง
กายและวาจาไวกอน หรือเมื่อจิตฟุงซานก็ทําความสงบ เมื่อมีกามราคะก็พิจารณาอสุภะฯลฯ
สิ่งเหลานี้ แมจะเปนประโยชนมากและควรทํา แตก็เปรียบเหมือนกับการแก
อาการของโรคเท่านั้น ยังไมถึงขั้นการขจัดต้นตอหรือสาเหตของโรค ุ
การจะปฏิบัติจนจิตเขาใจถึงสภาพธรรมที่เหนือความปรุงแตง จะกระทําไดดวย
การลืมตาตื่นออกจากโลกของความคิดฝนปรุงแตง แลวหันหนามาเผชิญกับปรมัตถธรรม
ที่กําลังปรากฏดวยจิตที่เป็นกลาง พนจากความหลงยินดียินรายแม้แต่กับกิเลสบาป
ธรรม ไมเพงจอง และไมเผลอเติมความคิดปรุงแตงลงในการรับรู นี้คือวิถีที่จะรีด
กระแสความคิดปรุงแตงใหเรียวเล็กจนขาดลง เมื่อกระแสของความปรุงแตงขาดลง
สภาพธรรมที่พนจากความปรุงแต่งก็ จะปรากฏออกมาเอง
การทําความรูตัว เปนสิ่งที่เราไมคุนเคย เพราะเราคุนเคยแตกับความไมรูตัวแลว
หลงอยูในโลกของความคิดฝน จึงจําเปนที่เราจะตองศึกษา ทําความเขาใจ แลวลงมือ
ปฏิบัติอย่างจริงใจ หนังสือเลมนี้ ไดนําเสนอขอเขียนบางสวนของอุบาสกนักปฏิบัติผูหนึ่งคือ
นาย ปราโมทย สันตยากร / สันตินันท / อุบาสกนิรนาม ทั้ง 4 เรื่อง มีสาระเดียวกันคือ
นํา เ ส น อ แ น ว ท า ง ก า ร เ จ ริญส ติ เ พีย ง แ ต มีค ว า ม ย า ก งา ย ใ น ก า ร อ ธิบ า ย แ ต ก ตา ง กัน
นับตั้งแต(1) เรื่อง แดเธอผูมาใหม: เรื่องเรียบงายและธรรมดาที่เรียกวาธรรมะ จะเปนการนําเสนอสําหรับผูที่ไมคุนเคยกับศัพททางพระพุทธศาสนา (2) เรื่อง แนวทางปฏิบัติธรรมโดยสังเขป เปนการขยายความใหลึกลง (3) เรื่อง แนวทางปฏิบัติธรรมของพระราชวุฒาจารย (หลวงปูดูลย อตุโล) เปนการแจกแจงการปฏิบัติแบบหนึ่ง ของศิษยผูหนึ่ง ซึ่งไดรับการชี้แนะแกนคําสอนในเชิงปฏิบัติจากหลวงปูดูลย (ควรเขาใจ
วา ศิษยทานอื่นก็อาจมีวิธีการปฏิบัติตามแกนคําสอนของหลวงปู แตกตางกันบางตามจริตนิสัย) และ (4) เรื่อง การดูจิต : ความหมาย วิธีการ และผลของการปฏิบัติ เปนการอธิบายในเชิงวิชาการ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ ตรงกันระหว่างนักปริยัติกับนักปฏิบัติ
ขอชาวพุทธจงรูจักวิถีแหงความรูแจง และมีสวนแหงความรูแจงตามรอยบาทของพระศาสดาโดยทั่วถึงกันเทอญ
(1 พฤศจิกายน 2544)
ที่มา
http://02.learndhamma.com/pramote/books/vidhi.pdf