คัมภีร์ไสยศาสตร์ ของอาจารย์ญาณโชติ มีคาถา พญานกคุ้ม
สันติ ปักขา อะปัตตะนา สันติปาทา อะวัญจะนะ มาตา ปิตา จะ นิขันตา ชาตะเวทะ ปฏิกะมะฯ
อาจารย์ท่านว่า ให้ตั้งจิตอธิษฐานถึงคุณพระพุทธเจ้า แล้วเขียนรูปพญานกคุ้ม และเขียนอักขระคาถา ล้อมรอบรูปพญานกใส่ในกระดาษ หรือแผ่นโลหะ ปิดไว้ที่เสาเรือน
ท่านว่า ป้องกันอัคคีภัยวิเศษนัก
นกคุ้มชื่อคาถา คงเป็นชื่อเดียวกับ นกคุ่ม ในชาดกเรื่องหนึ่งในพระเจ้า 500 ชาติ
กาลครั้งหนึ่ง...มีลูกนกคุ่มเกิดใหม่ ปีกหางยังไม่แข็งแรง พอบิน แข้งขาก็ยังไม่แข็งพอวิ่งไหว พ่อแม่ทิ้งไว้กับลูกนกคุ่มอื่น... ออกไปหาอาหาร
เกิดไฟป่าลุกลามเข้ามาล้อมรอบตัว...ลูกนกคุ่มคิดว่า นอกจากศีลและสัจจะแล้ว ไม่มีที่พึ่งอื่น
จึงกล่าวคาถา แปลความว่า
ปีกทั้งสองของเราก็มี แต่ยังบินไม่ได้ เท้าทั้งสองของเราก็มี แต่ยังเดินไม่ได้ พ่อแม่ของเราก็ออกจากรังไปเสียแล้ว ไฟเอ๋ย! เจ้าจงกลับไปในบัดนี้
ขาดคำอธิษฐานของนกคุ่ม ไฟก็ดับลงฉับพลัน คาถานกคุ่ม ไม่เพียงคุ้มชีวิตตัวเองได้ ยังคุ้มกันไฟให้ป่าใหญ่ แห่งนั้นด้วย
