ผู้เขียน หัวข้อ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?  (อ่าน 1836 ครั้ง)

0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

ออฟไลน์ #DeKdOy#

  • อัฏฐมะ
  • ***
  • กระทู้: 444
  • เพศ: ชาย
    • ดูรายละเอียด
?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 01:32:19 »

   ช่วงนี้ก็ใกล้เข้ามาแล้ว สำหรับเทศกาลสงกรานต์ เลยนำบทความเกี่ยวกับประเพณีที่ทำในวันสงกรานต์

มาให้เจ้าพี่นายน้อง ได้อ่านกัน   :089:


เมื่อจะรดน้ำ ก็ไม่มีดำหัว และเมื่อจะดำหัว ก็ต้องไม่มีรดน้ำ แม้นว่าจะเคยคุ้นเคยกันมานาน ก็อย่างไรเสีย ?รดน้ำ? และ ?ดำหัว? มันก็คนละเรื่อง ((แต่เผอิญคำมันมาคล้องกันได้นี่สิ))

 

การ ?รดน้ำ? ผมว่าเป็นเรื่องของคนไทยภาคกลาง ที่นิยมรดน้ำขอพรผู้ใหญ่ในช่วงสงกรานต์ แต่การ ?ดำหัว? เป็นประเพณีของทางเหนือ ซึ่งการปฏิบัติก็แตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ฉะนั้นจะมารวมกันก็ยากเต็มที จึงนำเรื่องราวของการดำหัว มาฝากกันครับผม

ดำหัวปีใหม่

 

 

คำว่า ?ดำหัว? ก็คือการสระผม ซึ่งในสมัยก่อนจะทำการ สระผมกลางบ้านเลยทีเดียวแต่ต่อมาก็เหลือเพียงกริยาที่เอาน้ำขมิ้นส้มป่อย มาลูบศีรษะของตน เป็นกริยาว่าได้ดำหัวแล้ว

 

การดำหัว เป็นการแสดงความเคารพผู้เฒ่าผู้แก่ ครูบาอาจารย์ คลอดถึงบุคคลที่เรานับถือ นอกจากนี้ยังเป็นการขอขมาต่อผู้ใหญ่ ที่บางครั้งในรอบปี เราได้ล่วงเกินทั้งทางกาย วาจา ใจ ด้วยตั้งใจ หรือไม่ตั้งใจก็ดี ก็จะมากระทำการขอขมาคารวะในวันปีใหม่ผ่านพิธีดำหัวนี้

ในพิธีการดำหัว จะประกอบไปด้วยเครื่องเคารพซึ่งประกอบด้วยข้าวตอกดอกไม้ ธูปเทียน น้ำขมิ้นส้มป่อย และของบริวารอื่น ๆ เช่น มะม่วงมะปราง แตงกวา กล้วยอ้อย ขนม ข้ามต้ม หมากพลู บุหรี่ หรือเงินทองใส่ไปด้วยก็ได้ หรืออาจจะมีเสื่อผ้า กางเกง ผ้าซิ่น ผ้าขนหนูหรือของที่ระลึกอื่น ๆ จัดแต่งใส่พาน หรือภาชนะเรียบร้อยสวยงาม

 

การกล่าวขอขมาลาโทษเป็นทำนองว่า

 

?วันนี้เป็นวันเดือนจีปี๋ใหม่ หมู่ลูกหลานตังหลายได้มาขอขมาลาโทษป้ออุ๊ย แม่อุ้ย ((...หรือบอกชื่อผู้รับการดำหัว....)) แม้นว่าพวกข้าเจ้าตังหลาย ได้ปากล้ำกำเหลือ ล่วงเกิ๋นด้วยประการใด ๆ ก็ดี ขอป้ออุ๊ย แม่อุ๊ย ((... หรือบอกชื่อผู้รับการดำหัว...)) ได้หื้อขมาลาโทษแก่ผูงข้าเจ้าตังหลายด้วยเต๊อะ?

 

จากนั้นก็จะประเคน ข้าวของครัวดำหัวต่าง ๆ พร้อมทั้งน้ำขมิ้นส้มป่อย ส่วนผู้รับดำหัวจะรับประเคนของแล้วเอาผ้าขาวม้าหรือผ้าสไบพาดบ่าแล้วให้พรด้วยโวหารว่า

 

?เอวัง โหนตุ ดีแล อัชชะในวันนี้ ก็เป็นวันดี สะหลีอันประเสริฐ ล้ำเลิศกว่าวันตังหลาย บัดนี้รวิสังขานต์ก็ข้ามล่วงป๊นไปแล้ว ปี๋ใหม่แก้วก็มาฮอดมาเถิง ลูกหลานตังหลายก็บ่ละเสียยังฮีด บ่รีดเสียยังป๋าเวณี เจ้าตังหลายก็ได้น้อมนำมายังมธุบุปผาและสุคันโธทกะ สัพพะวัตถุนานาตังหลาย มาขอสมมาคารวะตนตัวผู้ข้า ว่าฉันนี้แต๊ดีหลี แม้นว่าเจ้าตังหลายได้ปากล้ำกำเหลือ ขึ้นที่ต่ำ ย่ำที่สูง ผิดด้วยกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม ดั่งอั้นก็ดี ผู้ข้าก็จักอโหสิกรรมหื้อแก่สูเจ้าตังหลาย แม่นว่าสูเจ้าตังหลายจักไปสู่จตุทิสสะ อัฐทิสสะ วันตกวันออกขอกใต้หนเหนือค้าขายวายล่องท่องเทียวบ้านเมือง และอยู่บ้านจองหอเฮือนก็ดี จุ่งหื้ออยู่ชุ่มเนื้อเย็นใจ๋ หื้อเป็นที่ปิยะมะนามักรักจำเริญใจ๋แก่หมู่คนและเตวดา แล้วจุ่งหื้อก้านกุ่งรุ่งเรืองไปด้วยโภคะธนะธนัง ข้าวของเงินคำสัมปัตติตังหลาย แม่นจักกินก็อย่าหื้อได้ผลาญ จักตานก็อย่าหื้อได้เสี้ยง ห้อมีอายุยืนยาวนั้นแต๊ ดีหลี

 

   สัพพีติ โย วิวัชชันตุ สัพพโรโค วินัสสตุ มา เต ภวันตะวันตรายโย สุขีทีฆายุโก ภวะ อภิวาทนสีลิสนิจจัง วุฑฒาปจายิโน จัตตาโร ธัมมา วัฑฒันติ อายุวัณโณ สุขัง พลัง๚? 
 

ระหว่างที่ทำพิธีอยู่นั้น บรรดาผู้ฟังต่าง ๆ ก็จะพนมมือรับพร เมื่อผู้ให้พรกล่าวจบต่างก็ยกมือจรดเหนือหัวพร้อมเปล่งเสียง ?สาธุ? พร้อม ๆ กัน เสร็จแล้วผู้รับการดำหัว ก็จะรับธูปเทียนไปใส่ในพานใหญ่ที่เตรียมไว้ เอามือจุ่มลงในน้ำขมิ้นส้มป่อยแล้วลูบศีรษะของตนเป็นกริยาว่าได้ดำหัวแล้ว และนำน้ำขมิ้นส้มป่อยเทลงในขัน เป็นอันเสร็จพิธี

   
ที่มา ย้อนรอยล้านนา ซีเอ็ม 77 . คอม

ออฟไลน์ gottkung

  • จะหมึกหรือน้ำมันไม่สำคัญ จงตั้งมั่นให้อยู่ในความดี
  • เด็กวัด
  • *****
  • กระทู้: 4088
  • เพศ: ชาย
  • "จะลูกใครนั้นไม่สำคัญ เป็นศิษย์ฉันเท่ากันทุกคนไป "
    • ดูรายละเอียด
    • www.gottkung.multiply.com
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #1 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 01:39:01 »
ขอบคุณสำหรับบทความดีๆ ที่มีความรู้ครับ :011:
เราเป็นศิษย์คิดมีครูดูก่อนเถิด อย่าละเมิดคำครูที่พร่ำสอน
ปุถุชนคนธรรมดาพึงสังวรณ์ ครูท่านสอนมอบสิ่งดีแก่เราๆ

ออฟไลน์ berth1999

  • แม้จะล้มก็จะคลานไปให้ถึงที่หวัง
  • ก้นบาตร
  • *****
  • กระทู้: 1265
  • เพศ: ชาย
  • เจอกันไม่ต้องหลบ จะขอเลี่ยงหลบไปเอง
    • ดูรายละเอียด
    • อีเมล
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #2 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 02:04:49 »
ขอบคุณครับท่านสำหรับเรื่องราวความรู้ในวันปีใหม่ไทย  :015:

ออฟไลน์ ชลาพุชะ

  • เราอาจไม่รู้มากนัก แต่เรารู้ว่าอะไรควรอะไรไม่ควร
  • อัฏฐมะ
  • ***
  • กระทู้: 1526
  • เพศ: ชาย
  • ที่นี่คือเว็บวัดบางพระ เราก็ศิษย์วัดบางพระ
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #3 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 02:34:32 »
ขอบคุณ สำหรับข้อมูลนะครับ

ออฟไลน์ PAE

  • สัตตมะ
  • **
  • กระทู้: 142
  • เพศ: ชาย
  • ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา
    • ดูรายละเอียด
    • อีเมล
ตอบ: “รดน้ำ ไม่ดำหัว”
« ตอบกลับ #4 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 03:45:41 »
ขอบคุณครับท่าน DEKDOY  :016:

ออฟไลน์ ~เสน่ห์ack01~

  • ผู้คุมกฎ
  • *****
  • กระทู้: 5330
  • เพศ: ชาย
  • " ไม่เมาเหล้าแล้วเรายังเมารัก"
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #5 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 03:58:22 »
ขอบคุณครับท่านเด็กดอย ช่วยกันอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยนะครับ.. :016:

ทำบุญ วันคล้ายวันเกิด หลวงพ่อเปิ่น วัดบางพระ
วันอาทิตย์ ที่ 12 สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ 

ออฟไลน์ PeAwPeed

  • I'm not MosT girls I'm Smile. I'm an angel in disguise. I'm angry. I'm a devil inside.
  • ผู้ดูแล
  • *****
  • กระทู้: 1574
  • เพศ: หญิง
  • Stay happy all...=^.*=
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #6 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 04:10:19 »
ขอบคุณข้อมูลจากท่านเด็กดอยค่ะ


สวัสดีปีใหม่ไทย พี่น้องชาวเวปบางพระด้วยค่ะ
What can I say it all started with a simple hello
Now look at us we’ve come a long way from just a simple

ออฟไลน์ น้องลิงน้อย

  • สัตตมะ
  • **
  • กระทู้: 1127
  • เพศ: หญิง
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #7 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 04:18:31 »
เป็นความรู้ใหม่อีกแล้วค่ะ ขอบคุณมากมายนะค่ะ  :054:

ออฟไลน์ MJ“lln ้มป่oJ”•—

  • ทุติยะ
  • **
  • กระทู้: 47
  • เพศ: หญิง
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #8 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 04:28:58 »
ความรู้ใหม่*-*
รดน้ำ(ภาคกลาง)
ดำหัว(ภาคเหนือ)
ไม่ลืมไม่มีหรอก มีแต่ลืมช้ากับลืมเร็ว

ออฟไลน์ ~เสน่ห์โจรสลัด~

  • อัฏฐมะ
  • ***
  • กระทู้: 7913
  • เพศ: ชาย
  • " ถ้ามุ่งมั่นจะเป็นที่หนึ่งคุณจะเป็นที่หนึ่ง "
    • ดูรายละเอียด
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #9 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 04:51:24 »
ขอบคุณมากครับ สำหรับข้อมูลดังกล่าว สาธุ ...  :089:

ออฟไลน์ Ogofmayas

  • ฉัฏฐะ
  • *
  • กระทู้: 337
    • MSN Messenger - gofmaruhi_as@hotmail.com
    • ดูรายละเอียด
    • อีเมล
ตอบ: ?รดน้ำ ไม่ดำหัว?
« ตอบกลับ #10 เมื่อ: 08 เม.ย. 2552, 04:59:26 »
ตามนั้นครับ ผมก็เพิ่งกลับมาจากทางเหนือเช่นกันคับ


ตรงแป๊ะ เลย ตามนั้น จริงๆๆ