สารทไทย
(http://img171.imageshack.us/img171/8821/21336208.jpg)
ถึงเดือนสิบเห็นกันเมื่อวันสารท ใส่อังคาสโภชนากระยาหาร
กระยาสารทกล้วยไข่ใส่โตกพาน พวกชาวบ้านทั่วหน้าธารณะ
เจ้างามคมห่มสีชุลีนบ แล้วจับจบทัพพีน้อมศีรษะ
หยิบข้าวของกระยาสารทใส่บาตรพระ ธารณะเสร็จสรรพกลับมาเรือน
ในยุคสมัยที่คนส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับเทศกาลของต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นวันวาเลนไทน์ วันตรุษจีน วันฮาโลวีน จนอาจลืมไปว่าประเทศไทยของเรามีวันเทศกาลที่สำคัญอีกมาก วันสารทไทย เป็นวันเทศกาลที่สำคัญอีกวันหนึ่งที่คนไทยไม่ควรลืมคำว่าสารท เป็นคำที่มีอยู่ทั้งในภาษาบาลีและภาษาสันสกฤต ความหมายของคำนี้ในภาษาเดิมหมายถึง ฤดูใบไม้ร่วง สารทมีความหมายตามพจนานุกรมว่า เทศกาลทำบุญในวันสิ้นเดือน ๑๐โดยนำพืชพรรณธัญญาหารแรกเก็บเกี่ยวมาปรุงเป็นข้าวทิพย์และข้าวมธุปายาสถวายพระสงฆ์
วันสารทไทย เป็นเทศกาลทำบุญสิ้นเดือนสิบของไทย ตรงกับวันแรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๐ ของทุกปี ซึ่งมักจะอยู่ในช่วงปลายเดือนกันยายนถึงต้นเดือนตุลาคม ในประเทศไทยการทำบุญวันสารทมีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยตามที่ปรากฏหลักฐานในหนังสือนางนพมาศ เนื่องจากศาสนาพราหมณ์แพร่เข้ามาในประเทศไทย คนไทยจึงรับประเพณีวันสารทมาจากศาสนาพราหมณ์ด้วย ดังปรากฏหลักฐานในหนังสือพระราชพิธีสิบสองเดือนซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
การทำบุญวันสารทหรือการทำบุญเดือนสิบนี้มีในหลายภูมิภาคโดยมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันดังนี้ ภาคกลางเรียกว่า สารทไทย ภาคเหนือเรียก งานทานสลากภัต ภาคอีสานเรียก ทำบุญข้าวสาร ภาคใต้เรียก งานบุญเดือนสิบหรือ ประเพณีชิงเปรต ถึงแม้ว่าการทำบุญเดือนสิบในแต่ละท้องที่จะมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันแต่ก็มีจุดประสงค์เดียวกันคือการทำบุญกลางปี เพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคลแก่ตนเองที่มีชีวิตผ่านพ้นเวลามาได้ถึงกึ่งปี และเป็นการทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว
การทำบุญในวันสารทไทยนี้นอกจากการทำบุญตักบาตรด้วยอาหารคาวหวานตามปกติแล้วขนมที่นิยมใช้ทำบุญในช่วงนี้คือ กระยาสารทและกล้วยไข่ นอกจากนั้นยังมีข้าวยาคู ข้าวมธุปายาสและข้าวทิพย์ ขนมแต่ละชนิดที่ใช้ในการทำบุญนี้มีส่วนประกอบที่แตกต่างกันไปดังนี้
กระยาสารทเป็นขนมประจำวันสารทในทุกท้องถิ่นของประเทศไทย ขนมกระยาสารทมีส่วนประกอบคือ ข้าวตอก ข้าวเม่า ถั่ว งา และน้ำตาล ข้าวยาคู มีส่วนประกอบคือข้าวสาลีที่กำลังท้องฉีกรวงออกมา แล้วต้มในน้ำนมสด เจือด้วยเนยใส น้ำผึ้งและน้ำตาลกรวด ส่วนประกอบของข้าวมธุปายาส คือ ข้าวที่หุงเจือด้วยน้ำนมและน้ำผึ้ง สำหรับข้าวทิพย์ ซึ่งหมายถึง อาหารอันโอชะ ถ้าปรุงตามแบบโบราณจะมีเครื่องปรุงถึง ๑๐๘ ชนิด แต่เครื่องปรุงหลักๆ มี ๙ ชนิด ได้แก่ น้ำนมข้าว เนย น้ำอ้อย น้ำผึ้ง น้ำตาล นม ถั่ว งา และข้าวเม่า สำหรับการกวนกระยาสารทนั้นต้องใช้เวลาและแรงคนหลายๆ คนจึงจะทำเสร็จได้ ดังนั้นการกวนกระยาสารทจึงต้องอาศัยความสามัคคีกันของคนในครอบครัว เมื่อกวนกระยาสารทเสร็จแล้วชาวบ้านก็จะนำไปทำบุญและแจกจ่ายให้เพื่อนบ้าน จะเห็นได้ว่าสาระสำคัญของประเพณีวันสารทไทยมิใช่เป็นเพียงเรื่องของขนมที่ใช้ในการทำบุญเท่านั้น หากแต่อยู่ที่กุศโลบายในการสร้างความสามัคคีภายในครอบครัว การแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษและการแสดงน้ำใจไมตรีต่อกันระหว่างเพื่อนบ้านอีกด้วย
ที่มา:http://www.uniserv.buu.ac.th มหาวิทยาลัยบูรพา
....เมื่อเช้าไปทำบุญตักบาตรเรียบร้อยแล้วครับ
พี่ๆน้องทุกท่าน อย่าลืมไปทำบุญกันนะครับ....